Jonathan
Anderson groeide op in dezelfde straat als ik, op een boerderij in een
dorpje midden in Noord-Ierland, The Loup genaamd. Het aantal gezinnen dat
er woonde kon je op twee handen tellen. Het klimaat is er regenachtig,
veehouderij is de grootste bron van inkomsten, en het landschap is
gifgroen. Hoewel Ierland diverse grote talenten in verschillende
disciplines heeft geproduceerd, waaraan Noord Ierland ook enigszins heeft
bijgedragen, is het fenomeen gevierd modewonder ons vreemd.
Anderson zei in een interview in september 2015 met The Guardian: “Als
ik kijk naar waar ik tegenwoordig mee bezig ben, dan denk ik dat mijn
jeugd, van mijn achtste tot mijn vijftiende, daar de meeste invloed op
heeft gehad.”
Dus luidt de vraag: wat maakt Jonathan Anderson uit The Loup zo
speciaal?
Hij is pas sinds 2008 actief als modeontwerper, en toch heeft hij met
zijn gelijknamige merk, J.W. Anderson, prijzen en een cult-aanhang
verkregen waar andere Britse merken slechts van kunnen dromen. Combineer
dat met de commerciële voordelen die een positie aan het creatieve hoofd
van Spaans luxe modehuis Loewe (ouder dan Louis Vuitton en Burberry, en
onderdeel van LVMH) met zich mee brengt, en daarnaast nog een investering
door LVMH in zijn eigen merk, en het sprookjesscenario is compleet. Dus
toen onlangs geruchten begonnen te circuleren dat Nicholas Ghesquière Louis
Vuitton gaat verlaten, werd Anderson automatisch genoemd als zijn opvolger.
Hoewel het gerucht snel de kop werd ingedrukt, heeft de afgelopen paar jaar
ons geleerd dat waar er rook is, er ook vuur is. We zullen afwachten, maar
iedere keer dat er weer een topfunctie opent in een luxe modehuis, wordt de
naam Anderson ongetwijfeld genoemd. En hij is pas eenendertig jaar oud.
Product van “The Troubles”
Zijn leeftijd is van belang want, net als ik, groeide Anderson op in een
interessante periode in Noord Ierland; een periode die inmiddels te boek
staat als “The Troubles”. Het was een tijd van oorlog, maar zoals Anderson
in een interview met het blad Purple zei, “Het is een heel
vriendelijk land. Mensen willen elkaar helpen ondanks het feit dat bepaalde
delen van de bevolking tegen elkaar vechten.”
Zou dat zijn grote succes kunnen verklaren? Het vermogen op anderen te
kunnen vertrouwen, maar ook ervaring te hebben met conflict? Goed kunnen
delegeren maar ook kunnen samenwerken is tegenwoordig uitermate belangrijk
in de modebranche.
Weigeren te conformeren
v
Wat vooral tot zijn succes leidde is zijn unieke visie. Hij laat zich
niet in een hokje plaatsen. Genderstereotypen werden vanaf het begin op de
hak genomen, met frivole mannen en vastberaden, zakelijk vrouwen die zijn
catwalk op en af struinden. Zijn collecties werden niet altijd geprezen,
met name de vroege niet, maar er werd wel altijd over gesproken, vooral
zijn laatste mannencollectie die hij live op Grindr liet screamen. His
visie verstoort, zijn methodes zijn onorthodox, en hij weigert te
conformeren. Zou deze anarchistische en oneerbiedige trek afstammen uit
zijn verleden?
In Noord Ierland speelde de vraag of je Protestant of Katholiek was
decennia-lang een enorme rol. Erbij horen was belangrijk voor je
veiligheid. Maar uit mijn onderzoek bleek dat Anderson een unieke
achtergrond had. Zijn ouders waren niet religieus en dus hoefde hij nooit
het een of het ander te zijn. Die vrijheid zou kunnen verklaren waarom zijn
werk nooit in een hokje past.
”Al die bombardementen. Het was afschuwelijk, en erg verwarrend voor een
kind om mee te moeten maken, maar het heeft me sterker gemaakt. Ik neem
niets voor lief omdat ik weet hoe het allemaal plots kan eindigen,” zei
Anderson in het interview met The Guardian. Zijn pragmatische
benadering is een pré; je moet het hoofd koel kunnen houden als je een
groot contract met een modehuis tekent, maar moet ook beseffen dat het ook
zo weer over kan zijn. Veel langer dan drie jaar redden de meeste
ontwerpers niet voordat ze ontslagen worden.
Zijn jeugd was verder ook niet typerend voor de boerenomgeving. Zijn
grootmoeder leerde hem naaien, zijn moeder – die lerares Engels was – gaf
hem zijn liefde voor literatuur mee, en zijn vader was een bekende Ierse
rugbyspeler die 27 keer voor zijn land speelde. Deze combinatie van
intellectualisme en ambitieuze competitiviteit zal ongetwijfeld invloed
hebben gehad op Anderson tijdens zijn jonge jaren. Onder invloed van zijn
ouders zal hij hebben leren geloven dat alles mogelijk is en de dingen waar
zij hem aan blootstelden zullen zijn collecties deels hebben gevormd.
Toch wilde hij niet meteen modeontwerper worden. Zijn eerste ambitie was
om acteur te worden, maar al snel werd hij afgeleid door de creaties in de
kostuumafdeling van het theater waar hij werkte.
Overal en Instagram
Het reizen tussen Londen, Parijs en Madrid is een uitputtend onderdeel
van het drukke schema van deze jonge ontwerper. Hij draagt drie telefoons
bij zich, een voor Loewe, een voor J.W. Anderson en een privé telefoon die
hij sinds zijn schooltijd bezit. Ik vraag me toch af of deze jonge
ontwerper niet gebukt gaat onder de druk van het onophoudelijke
internationale modesysteem, zoals veel andere ontwerpers dat doen.
Zelf bood hij deze geruststellende gedachte: “Merken moeten net zo snel
schakelen als de wereld om hen heen, en tegenwoordig is dat snel. We leven
in een tijdperk van content. We zetten iets op Instagram en het
wordt opnieuw gepost en dan is het overal en een minuut later is het
verdwenen, over. Dat ervaar ik niet als iets negatiefs; het is ook hoe ik
in elkaar zit. Het gaat er niet alleen om dat het merk de consumenten gaat
vervelen, maar het mag mij ook niet gaan vervelen.”
En mochten het tempo en de content hem toch gaan vervelen, dan
kent hij nog wel een rustig plekje, ver van de drukte van Londen, Parijs en
Milaan, waar hij zich kan terugtrekken. Dat doe ik ook, zo nu en dan.
Door gastredacteur Jackie Mallon, die les geeft aan de faculteit van
diverse modeprogramma’s in New York en de schrijfster is van ‘Silk for the
Feed Dogs’, een roman die zich afspeelt in de internationale
mode-industrie.
Beelden: Jackie Mallon, J-W-Anderson.com and Loewe.com